Devşirme nedir? Devşirme Sistemi nedir? Neden devşirme sistemine ihtiyaç duyuldu gibi soruların yanıtlarını bu yazımızda bulabilirsiniz. Devşirme, toplanmak anlamına gelir. Devşirme, Osmanlı devletinin fethettiği özellikle Rumeli ve balkanlardaki topraklarda yaşayan Hristiyan olan genç ve yetenekli çocukların toplanarak, onlara sıkı bir eğitim verilmesi ve iyi bir asker ya da bürokrat yetiştirme sistemidir. Bu sistemde yabancı ülkelerde yaşayan gençlerin toplanması ve eğitilmesi şeklindedir. Osmanlı devleti, kendi fethettiği topraklarda devşirme sistemini uygulamaktaydı.
Yazıda Neler Var?
Devşirme Sisteminde Kayıt ve Yetişen Devlet Adamları
Devşirme sisteminde yetişen ve bürokrat olan önemli isimler vardır. Bunlar arasında Kanuninin damadı olan Rüstem paşa, Veli Mahmud Paşa, Sokullu Mehmet Paşa, Kanuninin en yakın arkadaşı ve baş veziri olan Pargalı İbrahim bulunmaktadır. Bu isimler arasında sadrazamlığa yükselme şansı bulanlar da olmuştur. Devşirme nedir? Devşirme Sistemi nedir? Neden devşirme sistemine ihtiyaç duyuldu? Devşirilen çocukların doğum tarihleri, ana ve baba adları, sancakları gibi bilgiler deftere kayıt edilmekteydi. Bu defterlere “eşgal” defteri ismi verilmiştir. Bu defterler günümüze kadar ulaşabilmiştir.
Kapıkulu Askerleri ve Devşirme Sisteminin Oluşturulması
Artan fetihlerden sonra uzun soluklu askerlere ihtiyaç duyulmaya başlanması üzerine, savaş esirlerinden Hristiyan olanların 1/5 i alınarak Türk- İslam ve askeri terbiye verilerek, kapıkulu askerlerinin temeli oluşturulmuştur. Osmanlı devletinde 1402 Ankara savaşına kadar bu sistem uygulanmıştır. Fetret döneminde batıdaki seferler durduğu için savaş esirleri asker ordusuna alınamamıştır. Devşirme nedir? Devşirme Sistemi nedir? Neden devşirme sistemine ihtiyaç duyuldu? Askeri ihtiyaçlar tam olarak karşılanmadığı için devşirme sistemi uygulanmaya başlanmıştır. Devşirme çocuklar, Enderun mektebinde de yetişmiştir. 2. Murat zamanında devşirme sistemi kanun olarak uygulanmıştır. Güçlü olanlar yeniçeri ocağına alınırdır. Zeki olanlar da saraya alınırdı. Sadrazamlığa yükselen devşirmeler de mevcuttu. Devşirilen çocuklar dış görünümü bakımından çok dikkat çekmeyecek şekilde olurdu. Genellikle sarışınlar alınmaz, esmerler alınırdır. Ailesi ölmüş olanlar da yeterli terbiye alınmadığı endişesiyle devşirmeye alınmazdı. Seçilmiş kişiler devşirmeye alınırdı. Anadolu devşirmesinde en önemlilerinden biri de Mimar Sinan’dır.
Devşirme sisteminin Başladığı Dönem
Devşirme sisteminin tam olarak hangi padişah döneminde başladığına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, sistemin temellerinin Çelebi Mehmed (1413-1421) döneminde atıldığı ve II. Murad (1421-1451) döneminde kanunlaştığı kabul edilir.
Bazı kaynaklara göre, devşirme uygulamasının daha önceleri de, Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan itibaren var olduğu ve beşte birlik savaş esirlerinin “pençik oğlanı” adı verilerek devlet hizmetlerinde kullanıldığı da öne sürülmektedir.
Fakat, sistemin kurumsallaşması ve yaygınlaşması II. Murad dönemine denk gelmektedir. Fatih Sultan Mehmet döneminde ise devşirme işi bir esasa bağlanmış ve merkezden devşirme memurları görevlendirilmeye başlanmıştır.
Devşirme sistemi, 17. yüzyılın ortalarına kadar Osmanlı Devleti’nde önemli bir rol oynamıştır.
Ayrıca Sömürgecilik Nedir? yazımızı da okumanızı tavsiye ederiz.
Eğiticinin Eğitimi Sitemizi Twitter hesabımızdan yeni gelişmeleri takip edebilirsiniz.